Sativied

Even voor de record, Netherfly heeft die niet van een growmau set. Hij is met die heatsinks en setup gekomen, voordat cutter ze ging leveren... Die claimde wel al bekend te zijn met die heatsink toen Netherfly ze introduceerde. Growmau is een van de vele die de info van anderen heeft omgezet in videos e.d., goede bron voor info, setje is zolang het past ook leuk, maar niet meer van maken dan het is.

Het punt is dat het veranderen van de lichtbron niet alleen het par licht veranderd maar ook de warmte. Ik heb er maar 1 van je gezien maar die flir foto geeft het mooi weer. Zou leuk zijn als je die een keer op een hps kweek kan richten om te kijken of er in een kast/tent in de praktijk echt een verschil is. Warmer blad heeft hogere photosynthese en warmte is belangrijk voor metabolism, ook onderin de plant. Veelvoorkomende oorzaak van fluff onderin is kou en niet gebrek aan licht op zich. Zoals ook de lichtdruk wordt bepaald voor gewassen wordt ook de ideale temp voor fotosynthese uitvoerig getest. Daar wordt in professionele omgevingen rekening mee gehouden omdat verschil tussen de plant temp onder led en hps een feit is en ppf en temp voor een gewas een gegeven zijn en niet gedicteerd wordt door de type lichtbron. Het grote voordeel van led is dat je het apart kan regelen. HPS warmt de planten meer op dan witte cobs om diverse redenen: - HPS heeft, bovenop de umol specs (en niet zoals supra ooit beweerde als onderdeel van het totaal umols lol) , een hele hoge piek IR licht. Het bijzondere aan stralingswarmte van IR is dat het niet de lucht opwarmt maar de objecten die het raakt. Planten, potten, en wat minder positief, een dwc of nft reservoir - HPS geeft veel geel licht. Geel licht is minder effectief voor fotosynthese dan blauw en rood, minder in de actieve fotosynthese range en minder in de absorption range. Dat wil zeggen, geel licht (net als groen) schijnt meer door de bladeren heen waardoor er meer van het gewas wordt belicht en verwarmd. 1 van de redenen waarom de paarse led resultaten vaak slecht zijn is een veel te lage ambient temperatuur. Ik heb daar ook flir pics van gepost op riu, als ik met het goed herinner van blackdog led site. De witte cobs hebben meer voor photosynthese nuttig licht dan een hps, waardoor ze beter zijn voor fotosynthese licht maar de planten minder opwarmen, en warmte een directe invloed heeft op de photosynthese rate. Omdat goed te maken zou de ambient temp 2C hoger moeten zijn dan bij hps en met paarse leds wel 5-7C. - LED is meer directioneel. Zoals ik in een vorige post aangaf is het bekend dat dat voor minder penetratie in het gewas kan zorgen. Dit zal met meer dan een paar cobs en veel overlap natuurlijk minder een probleem zijn, maar het is een bekend probleem, ook bij philips en wageningen. Ik weet zeker dat er extreme GPWs haalbaar zijn met een combinatie van top (cob) en side lighting (kleinere cob of zelfs xpe). Een meter hoge amnesia colas. Met een dik/vol gewas vangen bij top lighting vooral de bovenste lagen van de bladeren veel licht. Soms zoveel dat er photoinhbition plaats vindt in de top. Zoals greengenes die opschept over meer kleur (in blad) onder zijn leds... Ja, dat is dus photoinhibition (door overdose licht bovenin) of kou, de plant beschermd zichzelf en is niet zomaar een positief iets. Goede uniformiteit in 2D, maar wat minder in 3D. Nogmaals, ik ben benieuwd hoeveel dat nog op gaat met een tentje/kast met meer dan een paar leds in het midden. Dat gezegd hebbende, ik verwacht niet dat een kweker als polder daar grote problemen mee krijgt, is hooguit een kwestie van aanpassen, niet om dan maar geen led te gebruiken. De ca problemen van led fans op riu hebben vaak meer te maken met overvoeden, vooral P, en overwateren... en crappy og kush bag seed hermie soortjes. Je noemde hoeveelheid lucht, hoe doe jii dat met je afzuiging. De led fanboys op riu claimen vaak dat ze veel minder afzuiging nodig hebben, alsof het alleen gaat om warmte en vocht afzuigen en niet CO2 verversen.

Kon niet meer editen, ff een aanvulling: tel dat je onder die hps 100 plantjes hebt staan, dan krijgen sommige planten veel meer licht dan anderen. Heb je er 9 krijgt vooral die in het midden wat meer. Zoals je kun zien heb je dat soort laag licht spots niet met de leds, ook niet als je een wat minder ideale spreiding hebt van de cobs zelf.

Zoals je in de specs van de cobs kan zien is het licht binnen die 115graden niet helemaal uniform. Dit is een ruwe representatie om even het principe aan te geven, van de zijkant dus: Met overlap: Met de juiste lens: 12 leds in the 118x78 gtools kast, ook weer grof weg om het duidelijk te maken, in werkelijkheid is het allemaal wit lol 11 led in dezelfde ruimte, maar dan ietsje hoger hangend Hoe hoger de cob hangt, hoe minder die hotspot in het midden en hoe meer overlap. Zolang het totaal licht maar redelijk verdeeld is. In kassen met hps gaat dat net zo. Je hebt een gewas, kiest op basis daarvan hoeveel umols, dat geeft een aantal hps, en die worden dan opgehangen zo dat ze veel overlappen. Ter vergelijking, 1000w DE, links is 91 cm hoog gehangen: Zie het enorme verschil tussen midden en de rest.

Dat is sowieso goed advies voor op wietforums, geld ook voor mijn advies. Ik post niet, zoals velen vooral in de led kliek, om de illusie van kennis te projecteren, en ik kan doorgaans iedere claim die ik maak met vele bronnen ondersteunen, maar ben ook maar mens, en geen photobiologist.... (als ik terug naar school zou gaan wist ik het wel). Fotobiologie in het nederlands dan, gaat specifiek over wat het licht met de plant doet en vind ik persoonlijk veel interessanter dan efficientie van de lichtbron. Dat laastste is waar ze op riu goed in zijn, en dat komt neer op cobs en drivers combineren. Voor info over kweken ben je beter af op wietforum of zelfs een nederlandse growshop. Mee eens. Qua photosynthese gaan de umol waarden wel specifiek voor kweek licht. Net als kweken met een mh/t5/fluo net iets anders is dan onder hps. Maar ja, klimaat is ook een aandachtspunt. Geen hitte is goed, maar ze houden wel van een warme temp. Photosynthese in cannabis is hoger onder bijvoorbeeld 29C dan 25C. Ze transpireren ook minder door het gebrek aam stralingswarmte, wat de voedingsopname van m.n. calcium (het element dat wel gedronken wordt) weer kan veranderen. Dat growmau setje is niet meer dan een van de vele mogelijkheden makkelijk gemaakt voor samenstellen. Voor het fysiek bouwen. Ik noemde die als voorbeeld, hard op denkend, met de conclusie dat dat niet zo heel mooi in die gtools kast past. Ik heb die ratio van je gtools kast wel heel grof afgerond, is meer een 2:3, en dan zou je als je dat strik neemt 2 x3 cobs of 4x6 er in kunnen hangen om ze mooi te verspreiden zoals bubble noemde. Maar, zo binded is die ratio nou ook niet. Ik ga dat even illustreren in een volgende post, maar als je ooit een par footprint hebt gezien van hps dan weet je dat ook daar niet iedere vierkante decimeter dezelfde hoeveelheid licht geeft. Die geeft recht onder de lamp de hoogste ppf, en dat doet een cob ook. Een cob is net als hps niet unifom binnen de stralingshoek, vooral zonder een lens specifiek daar voor bedoeld. Netherfly, pics op vorige pagina, heeft 3 x 4 cobs op een vierkant oppervlakte. Veel cobs kwekers hebben een aantal cobs in het midden hangen in een enclosure. Het licht van de cobs moet redelijk verdeeld worden, maar hoeft niet precies en zeker niet je keuze te limiteren tot 6 of 24 cobs. Dat zou meer van toepassing zijn als je planten van 3x3cm er in hebt... Je kan ook 5 cobs op een vierkant, of een rij van 3, dan 2, dan weer 3. Mogelijkheden zat. Er mag in de breedte best iets meer ruimte tussen de cobs zitten dan in de lengte. Die 2x6 leds set die ik noemde aan het einde van mij verhaal op vorige pagina, die zou wel passen. Ik zal vandaag nog een aantal andere mogelijke combinaties opsommen op een wat kortere manier samengevat. Overigens, ik heb achter de schermen, via pm dus, prima contact met een aantal van de wat meer snuggere led fans op riu en kan eventueel voor de goede orde iemand ff laten checken voordat je gaat bestellen. Ik ben hier in ieder geval net zo lang als je mijn input wil maar stel wel voor dat je de tijd neemt. Even voor de duidelijkheid, wil je beide de gtools en de mammoth tent met leds vullen? En beide met max? Ik ga eerst die plaatjes ff maken.

Slapen jullie allemaal of zo? Lol Wietefras heeft op vorige pagina opgesomd in zes stappen hoe je de benodigde hoeveelheid cob lumen en cobs kan berekenen. In stap 1 kies je dus de ppfd, het aantal photons dat je wil schieten op een m2, de dichtheid, de intensiteit of dus het mooie nederlandse woord lichtdruk. 800-900ppfd is een mooie range. Meer kan maar is een beetje als een 1000watter met boost in een 120 tent stoppen. Laten we even uitgaan van 900ppfd. Met een vierkante meter heb je dan een lichtbron met een ppf (zonder d) van 900umol nodig. Met jouw 0,9m2 wordt die 900ppfd op de planten dus 810ppf van de lichtbron. In stap drie een shortcut om grofweg de lumen de berekenen (?) dan kom je op 810x65 is 52650. Ik ben niet bekend met stap 3. Lijkt weinig voor de ruimte, maar, 4 en 5 beperken de keuze en zijn in de lijst last but not least. Even simpel van die kant benaderd: Die kast is 118cmx78 (bonanza toch?), dat is een ratio van 4:3, en 12 cobs zou dan dus voor de lichtbronnen een mooie spreiding geven. Op basis van de tabel op pagina 3, zou een voor de handliggende optie zijn 3x dat setje van 4x3590 op een 1400ma driver. Ik vergeleek 1 zo'n setje met een 400watt hps, en dat klopt effectief al snel vooral na reflectie verlies en een niet spliternieuwe lamp. Een 600watt is wat effectiever, een 1000w DE nog meer. Kost relatief dus iets meer in cobs om die te vervangen. Ik kwam op pagina 3 uit op 37000lumen voor dat setje. Met 3 van die setjes zou je dan op 111000 lumen komen. Te vergelijking, een philips greenpower 600watt produceert 88000-90000. Van die hps blijft minder dan 75000 over na reflectie van de reflector alleen al. Die hps proudceert al snel minder na gebruik, en heb je nog wand reflectie verlies en ga je al heel snel richting de 60000 die daadwerkelijk de plant bereiken en lijkt die 53000 die de wietefras-formule produceert niet zo heel weinig meer. Met twee van die 4 cob setjes zou je qua lumens (74000) beter uitkomen dan 3 setjes als je met een hps vergelijkt. Twee setjes is dan effectief meer zoals een 600watter met boost optie. Dat zit je met de leds ongeveer op 55% efficientie. Daar komt dan wat bij voor de driver maar geld voor een hps vsa nog meer. Verbruik je 400watt voor een volle kast. Dimmer er op en standaard iets lager draaien, en voluit in de bloei. 8 cobs past wat minder mooi, maar op zich, zou 3 - 2 - 3 cobs een redelijke spreiding geven. Ander voorbeeld, de budget is geen probleem / hoge efficientie / 2.0gpw knaller. Zoals je kunt zien in tabel in post 1, als je de cxb3590 36v op 700ma draait produceren ze meer dan 200lumen per watt. 64% efficient, effectief bijna twee keer zoveel als een oude hps licht per watt op de planten. Driver tabel op pagina 3, op een HLG 120H-c700 passen wel 6 stuks http://www.meanwell.com/mw_search/hlg-120h-C/HLG-120H-C-spec.pdf 2 x die driver, 12 cobs, etc, zo'n 750 euro max grofweg-stoned. Die cobs gebruiken dan zo'n 23watt x 12 = 276watt x die 207lumen is 57132 lumen, ongeveer tussen mijn hps-boere methode en de wietefras formula in. Haal je voor de sake of skepticism nog 10% led hype merge af zit je nog goed. Dan kweek je de kast vol met die hoeveelheid licht en je weet zelf wel hoeveel daar ongeveer in past. Dimmer erop en niet de hele ronde voluit, mooie cola/top spreiding, en dan is 2gpw realistisch. Die optie geeft overigens mooi weer met wat ik bedoel met de signifcante verschillen. Die 57000 is wat een nieuwe 400w hps ook produceert maar dat doe je met minder dan 300watt. Zelfs al laat je de reflectie en het spectrum verschil etc buiten beschouwing is dat een energie besparing van meer dan een kwart. Een 600watt philips geeft zo'n 145lumen per watt, maar gaat dus flink wat van af door de reflector en de wanden. Die led op 700ma produceert 207lumen per watt bij 50c. Dat gaat richting een verdubbeling. Niet direct gaan bestellen lol, dit is allemaal bedoelt voor paprika en tomaten kweken en wil niemand aanzetten tot energiebesparende, brandveiligere, minder overlast veroorzakende illegale hennepteelt.

Na die opmerking help ik je met nog meer plezier maar, dan moet ik ff een disclaimer posten lol en misschien wat meer anecdotes. Mijn doel met dit draadje was niet de led adviseur te zijn of kennis te projecteren maar het onderwerp witte cobs en de hoe en waarom die zo populair zijn voor zelfbouwers ff te belichten. En dan zonder hype gelul. Het hele punt is dat je geen led expert of electronica specialist hoeft te zijn. Al mijn led kennis is direct en indirect het resultaat van het jarenlang weerleggen van wat ik noem Bibled ledlogic, Devil's advocate spelen, en dus niet van het bouwen van een led lamp. Het is al out-of-character voor mij om dit draadje te starten. Een quote van de led paus supraspl wiens naam je regelmatig voorbij ziet komen: "Thanks man the only time I get mean is in response to Sativied, but even we learned from each other. I am amazed that HPS was able to step up its game with the 1000W DE and to learn that LEDs could technically go above 100% efficiency." Veel geleerd van zijn onzin en hype te weerleggen ja, maar goed hij heeft het allemaal wel netjes samengevat en veel van de tabellen die je ziet zijn door hem samengesteld. De led info van hem is redelijk betrouwbaar, vergelijkingen met hps zijn door de jaren heen ook wat realistischer geworden. Supra claimde ooit zijn gpw te hebben verdubbeld na overgaan van hps naar led (pruts led). Dat was wel waar, maar bleek dat zijn max onder hps 0.5 gpw was. Later bleek dat hij ook hogere gpw haalde door eigenlijk een te groot oppervlak te belichten. Als je een 400 watt hps op 120x120 gebruikt kun je hele hoge gpw, heel veel grammen wiet toppen met veel blad en takken waar je hier als broodkweker weinig waarde aan hecht. En dan werd natuurlijk de fluff meegeteld. Ik heb wel 's fotos van o.a. krasi gepost om te laten zien wat wij in NL met hps doen en waar de lat ligt. Of ze laten zoeken op "hennepkwekerij" in images search. Als er iets is wat kwekers in NL beter in zijn is het efficient benutten van ruimte. Zoveel mogelijk uit een 80cm x 80cm sociale huurbouwwoning vaste kast halen... Uit de tenten tegenwoordig, of dan het hele kamertje maar vol want zo groot zijn die hier vaak ook niet. Met de komst van goede cobs kwam men snel dichtbij, en hoefden ze wat minder te overdrijven. maar werd toch vaak een slechte philips kloon hps met de meest efficiente led. En dan natuurlijk niet noemen dat die super efficiente led ook veel duurder is. Met de komst van gavita in de VS en meer DE resultaten van de betere kwekers daar werd de lat ook duidelijker. Die lat zijn ze snel voorbij gegaan in gpw, maar, wij willen wel goede harde toppen met niet te veel blad. Ook daar zijn inmiddels voldoende voorbeelden van, inclusief nederlandse kwekers. 1 ding zullen de led fans op riu niet ontkennen over mij, dat ik velen gemotiveerd heb om te bewijzen dat witte cobs kwaliteit en kwantiteit kunnen produceren. En dat is niet moeilijk meer vooral voor de beter kwekers (die echt niet tippen aan de beter hier, zelfs de aptus fan....). Heb ook nooit echt specifiek ontkent dat je geen wiet kan kweken met witte cobs, je bent op riu of voor led, of tegen en hps fan. Anyway, die paarse chinese led is vaak zo'n zonde van geld en tijd en geeft led een slechte naam terwijl led juist met die slimme meters en wietpolitie hier zo interessant kan zijn en de resultaten er niet om liegen. Zoals ik eerder zei, de resultaten op riu en vooral de logica erachter kun je vaak beter met een zak zout nemen, of er is een addertje on het gras, maar dan nog is het verschil inmiddels significant. Dat allemaal gezegd hebbende, ik help je graag. M.b.v. van wietefras en eventueel anderen komen we er zeker uit. Die gtools kasten zijn niet vierkant toch, en wat is de hoogte? Op basis daarvan kunnen we aantal mogelijke combinaties COBs en drivers samenstellen van verschillende efficientie levels. Of een growmau setje van cutter.au. Betaal je een beetje extra voor gemak, gaatjes in heatsink voorgeboord, maar heb je in principe een bouwpakketje. Anders rest de vraag welke heatsink je gaat gebruiken. Je kan bijvoorbeeld 1 heatsink per cob hebben, maar ook een aantal modules/bars maken met meerdere cobs. Zoals iemand al mooi met pics heeft gepost. Ik vind dit persoonlijk een voorbeeldige setup, is van Netherfly, is bezig wachtwoord hier te laten resetten door torsti zodat ie hier ook verslag kan posten. Heeft vele duidelijke fotots ook. Voorbeelden:

Bij 10 X HPS +VSA zou me het ook niet zoveel interesseren, maar als je die moet vervangen met 160 cobs en 40... Ik weet niet wat het verlies precies is, maar mean well heeft er wel wat artikelen over geschreven. Langere kabels kun je beter vermijden om diverse redenen. O.a. http://www.meanwell.com/product/led/LED_application10.html Dat zal minimaal zijn, maar warmte is niet een sterk argument om ze er buiten te plaatsen, qua warmte dat zou voor mij eerder een argument zijn om ze in de tent te hangen. Warmte is nodig, hitte niet. Het is van beide kanten gezien een beetje miere(n)neuken dus laten we zeggen een keuze die ieder voor zich kan maken. Ik ben het op zich met wietefras eens, het wordt als snel veel draadjes en kabels en dan heb ik dat liever wat minder waar het makkelijk kan. Overigens, beetje miereneuken (ik pak ze liever individueel lol) over temperatuur, binning, driver settings, merk, etc samen kan een groter verschil maken tussen een oude vsa en een evsa of een single ended en DE bulb, waar mensen ook flink voor betalen.

Daar is de driver voor. Op de driver gaat op de ene kant de bedrading van de led, en de andere kant een kabel naar het stop contact. Zoals wietefras in een andere topic al zei, is het niet veel meer dan een vsa aansluiten. Ok die nieuwe VSAs komen met stekkers en al maar goed. Gebruik je meerdere drivers dat kun je dat bij elkaar knopen, zijn we nette voorbeelden van. En ja, ik vind ook dat jij wel 'aardig' kan kweken en dat maakt het voor mij des te interessanter om te zien wat jij er mee doet. Veel van led fans op riu zouden toch eerst moeten leren kweken voordat ze zich bezig houden met licht. Wietefras haalt ook prima resultaten maar ik vermoed dat na een ronde polder grower op led er vele anderen hier zullen volgen.

Er was ooit een wietkweker die led lampen uit autos jatte en daar mee kweekte... Sprookje wat ik ooit bij de shop heb gehoord lol De cobs zijn veblindend fel. De cobs zijn vele leds, vele fietslampjes, in 1 pakketje. En ja, minder hitte, maar ook andere hitte. Veel van de hitte van hps is stralings warmte, die van led is convectie warmte en gaat juist in tegengestelde richting (naar de heatsinks, niet de planten). Het hele efficientie verhaal gaat over hoe veel licht vs warmte. Bij een hps is zo'n 60% van de watt die je erin stopt warmte en 40% licht, bij een goede led setup is dat grofweg andersom. En ja, drivers meestal op het armatuur. Lange kabels zou de efficientie weer verminderen. Skeptisch is naar mijn menig alleen maar gezond als het om led gaat.

Ik zou die het liefst op een oppervlakte hebben waar die 16cobs zo'n 900-1000ppfd produceerd. Maar goed dat voorbeeld is een dikke 1kw hps vervanger dus voor 150x150cm tent ongeveer. Een van de m.i. interessante toepassingen is de vrijheid om een smalle lange kast te maken. Een soort dubbele wand in een kamer, ipv een vierkante kast.

Het grootste verschil is dat je er meer gebruikt voor dezelfde hoeveelheid licht. Dat laaste kies je, de hoeveelheid gewenste licht, en die kun je bereiken met een klein aantal 3590 of een een iets grotere aantal 3070. Dan krijg je een betere spreiding van de totale licht bron en kunnen ze lager hangen. Met 1m2 is dat al wat minder interessant. Maar je geeft het zelf eigenlijk al aan hier: Meer lichtbronnen is beter spreiding van het "oppervlakte". Dat betekent overigens nog niet direct betere lichtspreiding over de 3 dimensionale planten overigens. Led lampen (gemaakt van vele cobs of diodes) zijn meer uniform bij de bron en op een 2D oppervlakte, maar voor de beste penetratie en uniforme belichting van planten is in theorie die gavita beter. http://i.imgur.com/7kKogav.jpg http://i.imgur.com/g2n99Rj.jpg Zo zie je maar, alles heeft ze voordelen, en ondanks dit puntje van kritiek op die veelgebruikte led claim, blijft die efficientie verschil te hoog om dat dan als doorslaggevend te beschouwen. Met de een haze is het open genoeg maar met een dikke brede blad soortje kan het wel degelijk een nadeel zijn. Is een kwestie van aanpassen en rekening mee houden indien nodig. De cobs leds setups zijn een vorm van top lighting, maar 1 van de toepassingen van led voor kweken. Zo heb je ook intra en inter lighting, side lighting dus, en combinaties. Voor de volledigheid nog een grafiekje met de temp en stookkosten: http://i.imgur.com/qNBSgJT.jpg Is in kassen in winter periode maar gaat ff om het principe. Overigens die Netherfly die ik gevraagd heb om zijn verslag hier ook te posten (wacht op pm van djbroertje voor z'n password reset) heeft de cobs aan de rand een beetje gekanteld zodat ze iets van de muur weg schijnen.

Draadje gaat ook lekker efficient zo. Alle praktische en nuttige info past ook makkelijk in 1 draadje ipv duizended vervuilde riu threads. Daar zijn velen niet bezig met kweken maar een nieuwe hobby, LEDs. Is ook leuk, maar zoals je ook in aquarium forums kunt zien kan het wat pragmatischer. Over aquarium gesproken, dat is nou een mooi voorbeeld van waar een hoge cri van toepassing is, zijn de kleuren van de vissen en het koraal die wij zien het beste. Terwijl voor planten het gaat om de hoeveelheid groeilicht, par licht. Helemaal voor groei kastjes is het wel een hele makkelijke keuze om naar led over te gaan. Maar voordat je gaat bestellen, heb je de 3070 overwogen? Voor een kleine ruimte, zoals wietefras al aangaf, kun je daar een mooiere spreiding mee krijgen.

Solderen is op zich niet nodig, daarvoor is de holder Polder Die 1k hps kun je heel duurmaken en superzuinig. Zoals je in de tabel in eerste post kunt zien wordt het snel duur als je voor de max gaat (laagste mA dus). Zoals cutter ook aangaf is die 1400mA een goede balans tussen hoge efficientie en prijs per watt dus daar even van uit gaande: 16 cxb3950 36v op 50 watt, dus 800watt in totaal, kun je qua hoeveelheid licht* een 1k hps met boost optie mee vervangen. 4 drivers. Da's grofweg 900 euro. Daar komt dan bevestiging materiaal bij, heatsinks, bedrading, shipping. Zit je al snel rond de 1100-1200euro. Heb je een stroom besparing van zo'n 30% en hoef je voorlopig geen nieuwe lampen en reflectoren te kopen. De led fans op riu tellen daar vaak besparing op afzuiging en airco(oling) bij op. Door de lagere stralingswarmte en efficientie (meer licht dan warmte ipv andersom zoals bij hps) transpireren de planten vaak minder, maar is ook de fotosyntese efficiente wat lager. In warme klimaten bezuinig je met led op koeling, in koudere klimaten kun je extra stookkosten hebben. De leds kunnen inmiddels zo efficient dat het beetje mierenneuken is, waar ik hier niet voor kom, en het feit dat ze wit zijn ipv blauw-rood warmte te planten ook meer op, maar ik zeg wel voor de record, hou daar rekening mee. Led heeft het voordeel (in professionele situaties zoals onze moderne kassen of bij wageningen) dat je de controle van licht en temperatuur controle van elkaar scheidt. Dat is niet vrijwillig. Kan natuurlijk ook een hps setje aanhouden voor de winter als je echt op je hps warmte leunt. Heb je 4 lampen met een opticlimate dan valt er wel wat winst te behalen. *Die efficientie percentages slaan op de lichtbron en kunnen op zich niet 1 op 1 geconverteerd worden naar kweekresultaten, en het creeeren van die efficiente bron niet naar kweekkennis. Zodra je op riu dingen zoals photosynthese efficientie en planten er bij betrekt slaan de papagaaien op hol. Maar goed, het blijft een feit dat je met led veel hogere gpw kan halen.

Ja, maar, dat komt wat minder mooi uit op de driver. Een 1400 op 1100-nogwat draaien zou beter passen denk ik. Hangt er van af hoe hoog je die hangt en hoe efficient je de cob aanstuurt. Een 72v op 3600mA geeft veeeel meer licht dan een 36v op 1400 maar dan veel minder zuinig. Aan de hand van de gebruikte mA en wattage kun je in de efficientie tabel (eerste post) opzoeken hoeveel lumen per watt je produceert en dus hoeveel lumen in totaal. Op basis daarvan kun je vergelijken met een hps. Is allemaal grofweg maar afdoende voor het doel. Stel je hangt 4x 3590 36v op 1050, zit je op ongeveer 190lumen per watt en totaal zo'n 150 watt, is 28500 lumen. Een 400watt (nieuwe) hps geeft zo'n dikke 50.000. Daar gaat dan tot wel 19% (die is gebasseerd op een gavita) reflector verlies af. Dus zo'n 40,000 netto, waar je normaal gesproken ongeveer 90x90cm goed mee kan belichten, 0,81 vierkante meter. Die 28500 is dus grofweg goed voor 0,6m2. Met 4 cobs dus 0,15m2 per cob. Dat voor een 150x150 tent 15 cobs, dus 16 voor een uniforme spreiding van de cobs zelf. Die draaien dan op ongeveer 37.5 watt, dus 600watt, om een 1k watt hps te vervangen. Overigens ben ik het wel eens met deze zin van cutter: 1 pc LGSU250-1400D, 250 watt Dimmable driver allows the 4 COBS to be run at just under 50 watts, the sweet spot of wall plate efficiency( can run 5 COBs max) Als je de 36v op 1400 draait ben je al veel zuiniger dan een hps maar voor een nog redelijke prijs per watt. Voor nog geen 5% meer efficientie en zo'n 5000 lumen minder in totaal betaal je met die 1050 ongeveer een kwart meer per watt.

Het zijn constant current (cc) drivers, dus behalve as je die 1050 dimmed, blijft die 1050 constant. 'De boel' draait op 148v x 1050ma = 155.4w. Zet je die met de A type driver op 50% dan zet je die 1050ma op 50% en wordt het 148v x 525ma = 77,7watt. Het voltage veranderd niet zoveel per cob en is ook contstant voor de driver output. Dat is het gevaar waar sommige tegen aanlopen. Zet je veel te weinig cobs op een driver dan worden het gebakken eitjes. Niet door te hoge watt, amps, maar volt. Als je 4 cobs er opzet gebruiken die 77,7/4 tot 155,4/4 volt. En dat komt doordat ze 525-1050ma draaien op die driver. In de pdfs met de specs van de cobs kun je dan in de grafieken opzoeken hoe veel lumen het produceert bij een bepaalde V en A, en temp. Je kunt daar ook zien hoe hoge het voltage voor de cob is bij een bepaald mA: Zoals je kunt zien is het voltage tussen de 34-35 als je op 1400ma draait. Lager mA verlaagt het wattage op meerder manieren, door de lage mA zelf, maar ook doordat het voltage ietsje lager is als je lager mA hebt, en die twee vermenigvuldigen geeft je wattage. Deze geeft het efficientie truukje mooi weer. Hoe meer de bolling in de lijn op het even simpel te zeggen, hoe meer je ze kunt pushen, Zoals je kunt zien levert het steeds minder extra licht op als je meer stroom er op zet. Dat kun je om draaien, hoe minder mA, hoe relatief efficienter ze worden. Dat kost natuurlijk licht en wordt dan goed gemaakt door meer cobs toe te voegen. Op die manier betaal je voor efficientie en hogere gpw. Datzelfde geldt ook voor de temperatuur. Hoe hoger te temp, hoe lager de lumen output. Dat kun je omdraaien naar hoe lager de temp hoe hoger de lumen ouput.

Afgezien van niet nodig veroorzaken ze ook tot wel 10% lichtverlies. Dat is met hps makkelijk te verantwoorden omdat je anders het plafond belicht maar met led... http://ledil.fi/sites/default/files/Documents/Technical/Articles/Article_1.pdf

Ja, dat klinkt heel simpel, 200watt draait 4 cobs op 50watt, maar wat belangrijk is het voltage en stroomsterkte die gebruikt worden. 200watt / (4x36v) = 1400ma. Daarom passen er 4 van 36V op een 200watt driver met 1400ma ouput. Ze draaien in de praktijk dan ongeveer op 49 watt. Stel dat je 4 van de 72V zou kopen, dan zou je een c700 ipv c1400 driver gebruiken (of de 1400 dimmen naar 700ma). Het zijn zogenaamde constant current drivers, dus de mA output is constant, en de voltage van de cob staat vast (niet helemaal, enige speling). Of neem bijvoorbeeld 8 cobs van 36 v op een 700b, die is ook 200.2 watt, maar dan heb je 8x23 watt en niet 8 x 25.25watt en gebruik je dus 184. Maar goed, voor jou voorbeeld komt het goed uit. Anyway, 200watt en 182lum/watt ongeveer op 37000lumen, genoeg om een 400watt hps (min reflectie verliezen) mee te vervangen. Met goede passieve of actieve koeling kan dat nog een tikkie hoger. Overigens, ff een correctie op een vorige post en antwoord op je vraag, het is juist de A type driver die de internal potentiometer heeft, daar zit dus een dimmertje in. Bij de B kun je oprioneel een externe dimmer aansluiten of met een weerstand als ik me het goed herinner.. Doe je dat niet met de B serie dan kun je dat omzeilen en terminaten en een paar % extra efficientie behalen maar dat terzijde (omdat ik niet precies weet hoe...). De A driver is handig als je de mA will aanpassen die verlagen maakt ze juist efficienter, en passen er dus meer op een driver. Je kan dus een driver kiezen van 350, 700, 1050, 1400, etc, etc, maar dat komt niet altijd even mooi uit qua aantal zoals in de driver tabel in een vorige post en qua gewenste efficientie, en dan kun je dus met de A versie tussen twee van die standaard waarden in gaan zitten. Met die 8 cobs voorbeeld kan de ma dan iets boven de 700worden gezet zodat die 200watt van de driver beter wordt benut. Die is vergelijkbaar met de populair mean well A serie, is niet meer efficient behalve in the portemenee, beide up to 94%.

Zie mijn eerste post A x V = W, dus V = W / A. Je sluit ze serieel aan, dus totaal voltage delen door aantal cobs. Dwz het totaal voltage output van de driver. Die driver is 200.2w (zie http://www.mouser.com/ds/2/260/HLG-185H-C-SPEC-806161.pdf), het output voltage 71-143 afhankelijk van hoe de interne pot (die de b types specifiek hebben) die de ampere bepaald is ingesteld (700-1400ma). De cxb3590 heb je in een 36v en 72v versie, let dus wel goed op welke je koopt, en wilt. Moet ff eten halen maar zal 'm zo voor je grofweg uitrekenen.

Oh en on topic, wietzaadjes.nl sucks. Schaamteloos. Snap niet hoe een zelf respecterende nederwiet kweker met enig besef van de geschiedenis bij een dergelijke leverancier zaadjes koopt. Huismerk... wat een gelul. Helaas zijn de normen en waarden bij breeders en zaadbanken net zo moeilijk te vinden als de gemiddelde tokkie broodkweker die alleen om geld geeft.

Allemaal heel interessant maar verdiepen in cri heeft op zich weinig praktisch nut in deze context. En nee die prijs kan niet kloppen, ook niet als je grote aantallen besteld, daar kan zelfs een chinees ze niet voor maken.

Ben het helemaal eens met BeeKaa. Ik doe dat nog geen tien jaar maar heb dat de afgelopen jaren met vele honderden zaden van diverse soortjes gedaan. Duurt bij mij geen 2-3 dagen maar 12-36 uur. Meestal drijven ze nog... dat will zeggen dat ze ontkiemen voordat ze zinken. Als ik zou roeren, wat vervangen of ze naar beneded duw zinken ze wel. Ik stop ze in een thermosbeker met lauw water, die zet ik vlak onder een TL buisje. Ik heb behalve met oudere zaden altijd 99%-100% ontkiem resultaat. Waterplanten... Lol... Ze ontkiemen allemaal, en het grote voordeel is juist dat je later een beter selectie kan maken omdat er niet 1-7 dagen verschil zit tussen ontkiemen.

CRI https://en.m.wikipedia.org/wiki/Color_rendering_index

Jazeker, wordt ook meer gebruikt dan dan de 3000. 4000k gaat ook. Ik zou persoonlijk voor de 3500k gaan. Tried and true. 80 is prima. Is al veel hoger dan hps. Minder dan plasma en cmh overigens. Hoge cri is belangrijker voor fotografie en vitrine kasten waar de het licht zo goed en echt mogelijk de kleuren moet laten zien. Op zich houden planten er wel van, op diverse manieren, maar gezien het verschil in efficientie en het doel (wiet kweken) is het niet de meest belangrijke en invloedrijke factor. Stel dat ze verder gelijk en even duur zouden zijn dan zou je natuurlijk voor de hoogste cri gaan. Adapter is in dat geval de houder voor de reflector. Voor een setje heb je alsnog een heatsink nodig en een driver.

Deze is 6% beter, zelfde type en kleur temp maar hogere bin http://nl.mouser.com/ProductDetail/Cree-Inc/CXB3070-0000-000N0HAD30G/?qs=%2fha2pyFaduggNg62vZX8oMHuRB7t7nz0nA1qQl2Hv%252bw4MjaETIPbJw%3d%3d Het verschil is de AD en de AB in het partnumber. Zie pagina 4: http://www.cree.com/~/media/Files/Cree/LED-Components-and-Modules/XLamp/Data-and-Binning/ds-CXB3070.pdf Edit: ik zie wietefras' reply nu pas, forum hier mag ook wel's een update hebben...