Guest Rataplan Posted July 30, 2005 Tensiometer - Voor het bepalen van het optimale moment van water geven - Na een veld-onderzoek met 10 van de beste meters heeft No Mercy gekozen tot het op de markt brengen van de "Blumat Digital 6" tensiometer. > Lees hier meer over watergeven en plantengroei < Het dilemma voor veel kwekers is het zoeken naar het juiste moment van water geven, en de hoeveelheid te bepalen is vaak ook niet simpel. Te weinig geven remt, maar teveel geven is een nog veel groter probleem. Vooral op grond kan het funest zijn om teveel water te geven. Over het algemeen bevloeien we onze planten veel te rijk. Grondvochtigheid kunnen we zeer nauwkeurig bepalen door middel van het meten van de zuigspanning. Zuigspanning kun je meten via een tensio-meter. Een tensio-meter is in feite niet meer als een holle buis waar aan de onderkant een soort porseleinen klomp aan is bevestigd. Op de top zit een meter die de zuigspanning aangeeft. Het verhaal is in feite dat we grondvochtigheid kunnen bepalen dmv die zuigspanning. De tensio-meter wordt dus als een kunstmatige wortel van een plant gezien waarin de onderdruk altijd in evenwicht is met de zuigspanning van de bodem - Wil jij je waterhuishouding in orde hebben? - - Wil je ook 1 op 1 kweken? - De buis van een tensio-meter is aan de bovenkant afgesloten d.m.v. een rubber stop. Deze buis wordt gevuld met demi-water en in de grond geplaatst. Het water kan nu via het porselein de buis in en uit. Wanneer de bodem droger wordt, en er water uit de buis gezogen wordt, ontstaat er in de buis onderdruk. Wanneer deze onderdruk gelijk is aan de zuigspanning van de bodem, zal er geen water meer uit de buis gezogen worden. Als de bodem vochtig gemaakt wordt door een watergift zal de tensio-meter door de onderdruk zover gedaald zijn dat deze weer gelijk is aan de zuigkracht van de bodem. Wanneer de bodem zoveel water bevat dat hij verzadigd is, kan het water vrij in en uit de buis stromen. Er is dan geen zuigspanning van bodem en de druk in de buis zal dus gelijk zijn aan de omgevingsdruk. We kunnen dit als maatstaf gebruiken voor de zuigspanning die een plant moet uitoefenen om water uit de grond op te nemen. De grondvochtigheid wordt gemeten in hPa. Het dilemma voor veel kwekers is het zoeken naar het juiste moment van water geven, en de hoeveelheid te bepalen is vaak ook niet simpel. Te weinig geven remt,... maar teveel geven is een nog veel groter probleem. Vooral op grond kan het funest zijn om teveel water te geven. In 't verleden bracht ik vaak naar voren dat we in het algemeen onze planten veel te rijk bevloeien. Omdat het een moeilijke materie is gaan we dat dus een onder de loep nemen. De reguliere vochtmetertjes kennen de meeste wel... het geeft iets aan maar het is hobbyspul waar je niet echt van op aan kunt. Wij hebben er een keer 10 van uitgeprobeerd... nieuwe... naast elkaar in hetzelfde medium. Tot onze grote verbazing kregen we 10 verschillende waarden. Probleem met die hobbydingetjes is ook het feit dat als je ze niet elke keer aan de voet goed schoonmaakt, je er op kunt rekenen dat ze in 2-3 mnd naar z'n joepie zijn. Ze zijn niet zo duur, maar tjeetje, geld weggooien kunnen we altijd nog ! Wat is dan het alternatief....lijkt me dan een logische vraag !? Nou, let op dames en heren binnenkwekers, No Mercy Supply is er eens achteraan gegaan, en vond het alternatief in optima forma. Wil jij je waterhuishouding in orde hebben, wil je ook 1 op 1 kweken (1 gram per watt), dan is ons advies om met een tensio-meter te gaan werken. Die meters zijn betaalbaar, gaan lang mee, en geven je exact aan wanneer je water moet geven. Om te begrijpen wat ik bedoel eerst het volgende over je grondvochtigheid en de werking van een tensio-meter : >> Gronddeeltjes, water en lucht vormen de bodem rond de wortels van de plant. Het water kan zich niet vrij bewegen in de bodem, maar wordt vastgehouden tussen de gronddeeltjes. Hoe makkelijk water zich in de bodem kan bewegen is dus afhankelijk van de grondsoort, de capillaire werking van de grond (aantrekkingskracht) en de hoeveelheid water. Deze waarden bepalen hoe makkelijk plantenwortels het water op kunnen nemen. Zie de figuur:. Wanneer er veel water in de bodem aanwezig is en dus de grote ruimtes tussen de gronddeeltjes gevuld zijn met water, zal de plant dit vrij makkelijk op kunnen nemen. Wanneer er weinig water in de bodem aanwezig is en dus alleen de kleine ruimtes tussen de gronddeeltjes gevuld zijn met water, zal de plant veel meer "kracht" moeten uitoefenen om het water op te nemen. Bij te veel water in de bodem kunnen de gronddeeltjes het water niet meer vasthouden en ontstaat er drain, de grond is verzadigd. Bij heel weinig water in de grond moet een te grote zuigkracht uitgeoefend worden om het water aan de bodem te onttrekken en zal de plant het overgebleven water niet meer op kunnen nemen, dit is het verwelkingpunt. Grondvochtigheid kunnen we bepalen door middel van zuigspanning te meten ! En nu gaat SpeesCees jullie ff uitleggen hoe dat zit ! Zuigspanning kun je meten via een tensio-meter, en geloof me, als je leert werken met een tensio meter... ga je een dubbele stap vooruit. Een tensio-meter is in feite niet meer als een holle buis waar aan de onderkant een soort porseleinen klomp aan is bevestigd.Op de top zit een meter die de zuigspanning aangeeft. Het verhaal is in feite dat we grondvochtigheid kunnen bepalen dmv die zuigspanning. De buis van een tensio-meter is aan de bovenkant afgesloten d.m.v. een rubber stop. Deze buis wordt gevuld met demi-water en in de grond geplaatst. Het water kan nu via het porselein de buis in en uit. Wanneer de bodem droger wordt, en er water uit de buis gezogen wordt, ontstaat er in de buis onderdruk. Wanneer deze onderdruk gelijk is aan de zuigspanning van de bodem, zal er geen water meer uit de buis gezogen worden. Als de bodem vochtig gemaakt wordt door een watergift zal de tensio-meter door de onderdruk zover gedaald zijn dat deze weer gelijk is aan de zuigkracht van de bodem. Wanneer de bodem zoveel water bevat dat hij verzadigd is, kan het water vrij in en uit de buis stromen. Er is dan geen zuigspanning van bodem en de druk in de buis zal dus gelijk zijn aan de omgevingsdruk. De tensio-meter wordt dus als een kunstmatige wortel van een plant gezien waarin de onderdruk altijd in evenwicht is met de zuigspanning van de bodem. We kunnen dit als maatstaf gebruiken voor de zuigspanning die een plant moet uitoefenen om water uit de grond op te nemen. De grondvochtigheid wordt gemeten in hPa. Hier een grove indicatie van de bodem toestand voor een plant. Meetwaarden in de wortelzone. Zoals al gezegd heeft de bodem een verzadigingspunt en een verwelkingpunt. Bij het verzadigingspunt is de zuigspanning 0 hPa, en bij het verwelkingpunt is de zuigspanning 15000 hPa. Tussen deze waarden kan de plant water opnemen. In de praktijk ligt de zuigspanning echter meestal tussen de 0 en 800 hPa, en wordt de watergift hiertussen geregeld. Voor Cannabis kun je aannemen dat de hPa waarde ligt op een punt dat in de reguliere tuin en kassenbouw extreem is. Dat houdt dus in dat de droogte tolerantie erg hoog ligt. Met dank aan Dirk van de firma Vos BV in Sprang-Capelle in Brabant het volgende: zorg dat hPa waarde rond de 80 ligt, en ons geliefde plantje zal erg tevreden zijn. De kritische zuigspanning ligt rond de 400 hPa. Dus op dat punt mag je niet meer wachten en moet je bevloeien. Dat je pH en EC moeten kloppen mag voor zichzelf spreken. Het waarom blijkt uit het onder geschrevene. Daarom nu in grote lijnen aangeven hoe de bodemtoestand tussen 0 en 800 hPa is voor een plant. Waterbalans in de bodem. 0 hPa Een zuigspanning van 0 betekent dat de grond volledig dat de grond volledig verzadigd is. Dit is te verwachten na een grote watergift. Als de zuigspanning voor langere periode 0 blijft krijgen de wortels van de plant zuurstofgebrek en ontstaan er ziektes. 0-50 hPa Als de zuigspanning tussen de 0 en 50 hPa ligt is er een overvloed aan water voor de planten aanwezig. Deze zuigspanning komt vaak voor na een watergift. 50-200 hPa Een zuigspanning in dit bereik betekent dat er voldoende water en lucht in de bodem is voor een optimale groei van de plant. 200-400 hPa De zuigspanning is goed voor plantengroei in een bodem met normale of fijne structuur, maar in een zanderige bodem kan de zuigspanning snel stijgen waardoor watergebrek ontstaat. 400-600 hPa De zuigspanning is goed voor een bodem met een fijne structuur. Maar in andere bodems kan de zuigspanning snel stijgen waardoor watergebrek ontstaat. 600-800 hPa Het beschikbare water voor de planten is schaars. Ook in een bodem met zware klei kan de zuigspanning snel stijgen waardoor schaarste ontstaat. Let wel, een redelijk percentage klei in je medium zal ons geliefd plantje altijd ten goede komen. Dit is een grove indicatie van de bodemtoestand voor een plant. In de praktijk is de bodemtoestand afhankelijk van grondsoort en bodemstructuur. Daarnaast is de ene plantensoort gevoeliger voor droogte dan de andere. Hierdoor zal het moment van water geven per gebruiker verschillen. Ok….dit was een beetje een “ingewikkelde†SpeesCees… maar verdorie geloof me… hier draait het allemaal om wil je tot werkelijk resultaat komen. Je waterhuishouding… daar draait het uiteindelijk om. Lees het 2 of 3x… laat het goed tot je doordringen… ga vragen stellen, en laat je niet gek maken ! Zoek je een betrouwbare tensio meter… geef ff een mailtje of een belletje en we wijzen je waar te gaan. Zoals gewoonlijk is er in deze ook veel “muk†op de markt… dus ff opletten. Stay cool, high and take time to fly. SpeesCees www.nomercy.nl een dikke groet, Quote Share this post Link to post Share on other sites
Guest Rataplan Posted July 30, 2005 heb deze meter nu 3 dagen in mijn bezit, kan 1 ding hierover vertellen GEWELDIG je vult dus de buis met water tot deze vol is,je plaatst hem in de aarde(of ander medium)tot aan de bol dit is 18 cm(moet tussen de 15 en 18 cm liggen)na 3 uurtjes ga je naar je hokje en drukt op de ''on''toets,zorg er voor dat de aflezing in mbar staat,dat is de middenstand,dit verkrijg je door net zo dikwijls op het on knopje te drukken tot deze op mbar staat(er zijn 3 standen voor andere landen)eens op de middenstand,dus(mbar)start de meter telkens weer op deze stand,indien je nu de meter opzet zal deze steeds in die keuze starten gebruik: Druk op de ''on ''toets,het metertje laat een seconde een stippellijn zien,daarna kan je enkele seconden de waarde aflezen,dit is dus op dat moment de waarde van je medium,zorg dat deze tussen de 70 en 90 ligt,onder de 70 wordt het te nat,boven de 90 te droog hou deze waarden de gehele kweek aan indien je net water gegeven hebt,dan moet je terug een 3 tal uren wachten om een nauwkeurige meting te verkrijgen het meeste leer je om te meten net voor de waterbeurt,zo kan je na een tijdje leren hoeveel ons plantje drinkt in elke fase van het kweekproces, gedaan met overbewatering,of net dat beetje meer natuurlijk moeten de ph en ec waarden in orde zijn Quote Share this post Link to post Share on other sites
JahJah 0 Posted July 30, 2005 verdamme, ik dacht er ook ééntje aan te schaffen in alien laatst maar ze waren out of stock... Quote Share this post Link to post Share on other sites
Guest petfinder Posted July 30, 2005 is het niet zo dat elke plant andere behoeftes heeft. ik denk dat je toch ook gewoon naar je dames moet kijken, de aarde moet voelen en dan de tensio meter als aanvulling kan gebruiken. alleen maar op de tensio afgaan is denk ik niet de beste oplossing. het is denk ik het beste alles te combineren. neemt niet weg dat het verdomd makkelijk is, zeker als je wilt weten waarom een plant vreemd gedrag vertoond, dan kan de tensio meter je in iedergeval over of onder bewatering aangeven. ik ben benieuwd hoe het je gehele kweek gaat. Quote Share this post Link to post Share on other sites
JahJah 0 Posted July 30, 2005 waarom zou je gevoel beter zijn als die meter? het is een onderzocht feit dat de plant het gemakkelijkst water en zuurstof opneemt bij een spanning van 80... en ik zie niet in hoe jij ooit beter zou kunne zeggen wanneer die spanning op 80 staat dan een professioneel meetapparaat het zal ongetwijfeld ook lukken zonder, maar of het beter lukt, betwijfel ik ten zeerste Quote Share this post Link to post Share on other sites
Guest Rataplan Posted July 30, 2005 alleen op apparatuur vertrouwen zou ik persoonlijk nooit doen!Wil alleen maar aantonen dat je op een eenvoudige manier snel en zeker doeltreffend kan leren water geven,je kan een schema maken zo,en alles netjes noteren,na een tijdje heb je dan de ''feeling'' te pakken,en weet jij beter als ieder ander hoeveel water je nu eigenlijk mag geven,ik zie die meter als een leermeester die mij gaat leren hoeveel ik nu precies mag geven,natuurlijk kost dit hebbedingetje +-82€,maar dit verdien je snel terug omdat je plantjes het naar hun zin hebben Quote Share this post Link to post Share on other sites
Guest petfinder Posted July 30, 2005 dat is ook wat ik bedoel, tuurlijk is het een prima aanvulling, maar alleen op randappratuur zou ik het ook niet doen. de samenwerking tussen alles is de denk ik de beste oplossing. Quote Share this post Link to post Share on other sites
Guest Rataplan Posted July 30, 2005 na een 12 tal uurtjes ver te zijn geeft de meter nu een spanning van 100 hpa,dus wil het zeggen dat ze een heel klein beetje mogen gaan drinken,met de vinger voelt de aarde een beetje vochtig aan,dus dat ziet er goed uit,heb de meter in drassige grond geplaatst gisteren,en deze gaf 10 hpa aan,dan een paar uurtjes in droge grond,gaf dan 280 hpa aan,dus het werkt!!! Quote Share this post Link to post Share on other sites
Guest petfinder Posted July 30, 2005 hou ons maar op de hoogte, als het beter werkt dan ik verwacht ga ik zelfs mischien ook wel overstag. Quote Share this post Link to post Share on other sites
atmosphere 40 Posted July 30, 2005 Tot nu toe maak ik altijd gaten in de zijkant van speciekuipen waar de planten buiten instaan. Zo kan ik enigsinds voelen hoe nat het in de dieper gelegen grondlagen is. Soms drinkt een plant verdomd veel water (wind ,zon , warm ) en is de grond opeens hardstikke droog bv . Zo'n meter lijkt me een zeer goede investering voor aarde kwekers ,omdat de watergift op aarde erg lastig i s. steenwol heeft precies de juiste structuur om het overtollige water direct af te voeren (drain ). Heb je op grond drain dan is het al veel te nat en zal dat ook een tijdje blijven. Quote Share this post Link to post Share on other sites
lola 0 Posted July 30, 2005 Ja bepalen hoeveel water je moet geven in een speciekuip is soms lastig. Het is mij ook opgevallen dat een plant met warmte enorm soms veel water moet krijgen. Goed idee van die gaatjes . Ik ben ook aan de zijkant van de pot water gaan geven. Nu merk ik dat er soms wat water onder uit de speciekuipen komt. Ik kom dus kennelijk dieper met het voedingswater nu. Een tensiometer lijkt mij wel een mooi stuk meetaparatuur. Wel een geil ding . Die moet er vast ook een keer komen, lol Quote Share this post Link to post Share on other sites
Guest Rataplan Posted July 31, 2005 vroeger heb ik altijd buiten gekweekt,buiten kunnen ze nog beter tegen de droogte,in volle grond dan,ben eens een jaar op vakantie geweest naar Spanje voor drie weken,toen zag ik daar dat het hier een hittegolf was,grote schrik gehad natuurlijk,toen ik thuiskwam hing alles slap,flink water gegeven,en de volgende dag stond alles weer normaal,dit was het jaar met de vetste oogst!Buiten kunnen ze veel beter tegen de droogte,zou veel meer bang hebben dat het 2 weken aan een stuk moest regenen,zorg daarom voor voldoende draingaten in je kuip,je kan een laag van 5cm hydrokorrels leggen of potscherven,en daar dan gaten boren rondom de kuip van mintens 8mm om de 2 cm,en steeds rustig water rondom geven,niet aan de stam,een truukje,boor een gaatje van 2mm op 8cm van de bodem,steek voor het watergeven een satestokje 3 cm in het gaatje diep en laat het een 5 minuutjes steken,is het hout verkleurd,dus donkerder geworden en hangt er aarde aan,dan moet je niet gieten!Is het droog wel gieten Quote Share this post Link to post Share on other sites
Guest Rataplan Posted August 16, 2005 hallo,1 zaak is wel zeker,deze meter verricht echt wonderen!Ik sta er zelf versteld van hoe weinig water de plantjes nodig hebben!Heb in de grote bak al 3 dagen niets meer gegeven,en de meter staat nu op 90 mbar,dus morgen weer wat gieten,in zo een grote bak zou ik al snel teveel gegeven hebben,de stekken groeien als kool,en zijn supergezond!!! Quote Share this post Link to post Share on other sites
atmosphere 40 Posted August 16, 2005 (edited) Op gevoel zou je denken dat je te weinig water geeft , hoorde ik ook van een andere tensiometer gebruiker . De waterhuishouding op grond is gewoon verdomd moeilijk ,heel anders als met steenwol, want daar valt het teveel aan water er gewoon uit . Waterhuishouding word naar mijn idee vaak onderschat ,men denk te vaak dat het aan voedingtekorten ligt, als er problemen zijn . Ãk heb nu planten in de 5e bloei week staan die werkelijk nog geen spetter voeding hebben gehad ,en ze staan er super gezond bij ! Edited August 16, 2005 by atmosphere Quote Share this post Link to post Share on other sites
Guest Rataplan Posted August 16, 2005 ja inderdaad,maar persoonlijk denk ik wel dat het veel gemakkelijker gaat in een grote bak met heel veel aarde,zet je een stek in een 10l pot,dan wordt het al een stuk moeilijker,daarom is het ook veel beter om langs een onderschotel of zo met potten te werken,feit is wel dat je dan het water ook niet te lang mag laten staan erin,de aarde kan zichzelf ook snel volzuigen,en te veel is zeker niet goed,door deze meter is het eindelijk mogenlijk geworden om de waterhuishouding op peil te houden,heb gewoon zelf kunnen vaststellen dat ik te veel water gaf,dit scheelt enorm in voeding,flessen zijn nog nagenoeg vol,en het voedingsvat zakt maar matig!Toch zijn de plantjes superblij,maar dat zal ook wel te maken hebben met de hoeveelheid aarde Quote Share this post Link to post Share on other sites
JahJah 0 Posted August 17, 2005 voila, tensiometer als leermeester, kzou het niet beter kunnen zeggen echt verdorie nog aan toe... helemaal terug naar ijzendijke binnenkort, must have must have!!!! ben er echt niet goed in, dat water geven van het ogenblik dat de grond wat droog is begin ik me al zorgen te maken en bij te wateren, "just to be sure", maar kzou dat dus duidelijk niet mogen doen kun je soms eens zeggen hoe groot je potten zijn (liter)... je temperatuur in je hok en wattage van je lamp, en de hoeveelheid water die je geeft enzo... zo kan jou tensiometer ook onze leermeester zijn, maar dan via jouw Quote Share this post Link to post Share on other sites
Guest Rataplan Posted August 18, 2005 opstelling:3x400w hps,hok 2.10x2.10m 1500kuub afzuiger,750kuub inblazer met airsock,1 grote bak van ruim 3m2,met 3 drainageslangen op bodem voor bewatering,watergift nu: om de 4 dagen 5 liter per buis voedingswater,luchtontvochtiger en ventilatoren met klimaatcontrole,maw,ik kan gerust een week van huis nu!!!Tensiometer stijgt per 2 dagen maar met 10 eenheden,dus ik zou gerust een hele week zonder water geven op een waarde komen dat ze een beetje dorst beginnen krijgen,door de grote bak is de waterreserve gegarandeerd,omdat het op de buizen zelf redelijk nat is,en de aarde het water geleidelijk opzuigt Quote Share this post Link to post Share on other sites
atmosphere 40 Posted August 19, 2005 Waarom gebruik je al voedingswater ? Op zo'n grote hoeveelheid grond? Wel geweldig in zo'n grote bak grond ,met een goede waterhuishouding . Hopelijk heb je stekken met goede genen want die zullen zeker zeer goed gaan ,net zo hard als op hydro ! Quote Share this post Link to post Share on other sites
Guest Rataplan Posted August 19, 2005 het voedingswater bestaat vooral uit vloeibare'' guano '',de ec waarde ligt rond de 1.1,de grond zelf heeft standaart een ec waarde van 1.0,dus dit is slechts maar heel licht bijvoeden,trouwens de stekken staan er gewoon prima bij,ben niet van plan om veel bij te voeden,stekken staan nu 2 1/2 week in bloei met maar 2 dagen voorgroei,zijn al +- 55cm hoog met mooie regelmatige internodes van een paar centimeter,de bloemvorming is volop bezig,kan gerust stellen dat de stekken een week voorliggen ten opzichte van de vorige potkweek,binnen 3 weken ga ik zaadjes planten op 12/12 die ook direct na de oogst in de bewerkte grond zullen geplaatst worden Quote Share this post Link to post Share on other sites
Guest hopla Posted October 22, 2005 ik vind dit een zeer inttersant toestel. maar ik heb toch nog een paar vragen. ik zit namelijk met 10 liter potten, kan ik dan de tensiometer veranderen van pot (ja tuurlijk kan je dat) en mag ik dan de tensio meter terug in dit zelfde gat steken van men andere pot. en als je de tensiometer in je pot steekt kan dit dan geen kwaad voor je wortels beschadeging. Quote Share this post Link to post Share on other sites
Guest Rataplan Posted October 22, 2005 het is niet aangewezen om een tensiometer steeds te gaan verplaatsen van pot,wortelbeschadiging dient vermeden te worden,beter laten staan in 1 pot dan,samen bij de aanplanting,de aarde aandrukken,dit moet gewoon bij alle potten!deze pot zal dan de basis zijn,wordt de plant groter dan de buur,dan zal deze ook meer gaan drinken en vice versa,de waarde van de meter,zal dan je draad worden in het bewateren van je andere planten,de marge is zeker haalbaar hier,dat scheelt niet enorm tussen deze planten,het gewicht der potten voor en na watergiften zal hier een mooie extra controle bieden. Quote Share this post Link to post Share on other sites
The Afghany Warrior 0 Posted February 25, 2006 Rataplan ? Ik kan niet terug vinden wat je nu doet als de tensio meter zegt dat het tijd is om te wateren ? Hoe water jij dan ? Voor de Dy Hard Mother Fuckers onders een gouden tip kost wel wat maar daar schijn je 10-20% meer mee te oogsten ... wordt veel gebruikt door die grote marktverpesters. Refraco .... Succes en raak niet te opgewonden van dit speeltje !!! Pekolow Quote Share this post Link to post Share on other sites
rataplan 4 Posted February 26, 2006 de tensiometer leert ons wanneer en hoeveel onze plantjes drinken,geef je te veel,dan zal je waarde 1 tot 3 dagen te laag blijven,te weinig,dan loopt de meter dagelijks op,het is dan ook snel geleerd hoeveel je moet gaan bewateren,ik geef per m² bij een waarde van 120 mbar 9 liter water in de bloei,dat is om de 2 a 3 dagen,met een gieter en trechter rechtstreeks in de bewateringsbuis die dus 1m² voorziet van deze bewatering... Quote Share this post Link to post Share on other sites
ray 0 Posted February 26, 2006 ik heb zelf ook zo'n ding, werkt denk ik perfect met een grote bak aarde . kweek je bijv. in 6,5 liter bakjes zoals mij dan is mijn mening dat je niet echt een goede meting krijgt . gr. ray Quote Share this post Link to post Share on other sites
rataplan 4 Posted February 26, 2006 precies,11 liter potten zijn wel het minimum... Quote Share this post Link to post Share on other sites