Basis info over leds

[Jakkes 223]

Ik zie op dit forum diverse voorbeelden van led-kweken die succesvol zijn. En omdat ik de stroom gewoon betaal, ben ik erover na aan het denken om over te stappen. 

Mijn probleem is echter dat ik door de bomen het bos niet meer zie. Er is zoveel info en zoveel keuzes, waarbij de techniek ook erg snel verbeterd. Ik begrijp electra in het algemeen wel goed.

Mijn vraag is of dat iemand mij op weg kan helpen in wat er nu aan keuzes is en wat er allemaal nodig is. Ik bedoel puur de elektra componenten, het frame daar kom ik wel uit.

Alvast bedankt.

[Kees A 1,163]

Het verandert ook allemaal erg snel. Zie nu weer mensen klooien met ver-rood, UV-licht. Allemaal zaken waarvan me niet helemaal duidelijk is of het werkt en hoe het werkt,

Ik probeer het redelijk bij te houden. Maar er gaat mij ook veel boven de pet.

Pas als ik echt ga bouwen, ga ik er weer zeer diep induiken.

Een van de meest handige en overzichtelijke bouw-projecten vind ik deze van @denBoom

https://www.wietforum.nl/topic/125141-led-voor-tentje-samenstellen-en-bouwen/

Denk dat hij met zijn Samsung strips en Mean Well drivers spullen gebruikt die zich bewezen hebben en breed gebruikt worden.

Ook Wietefras gebruikt spulletjes van dezelfde fabrikanten.

 

Dit topic verscheen overigens niet in mijn overzicht van 'unread content'. Vreemd

[Jakkes 223]

Dank je voor je reactie. Ik ga deze eens doorspitten.

[Jakkes 223]

Doorgespit, maar niet echt kunnen vinden wat de verschillende leds en drivers zijn. Is deze info ergens?

[cannarie 1,381]

Dit is deel 1 van 3 tutorials van ledgardener over meanwell drivers. Bekijk deze en je begrijpt het volledig.

 

[Piffer 195]

https://www.ledgrowshop.eu/search/?string=Spydr+2i

Originele spydr 2i 1699€ en tweede stuk gaat nog eens -10% af.  Heb nacraag gedaan bij osram zelf en erkend verkoper...

Zelf ben ik voor deze gegaan

https://www.ledgrowers.be/led-bars-kweekstrips/kweeklamp-480w

Heeft hetzelfde warm wit licht en specrum als de zelbouw samsung f series gen3 strips.

[Jakkes 223]

36 minutes ago, Piffer said:

Heeft hetzelfde warm wit licht en specrum als de zelbouw samsung f series gen3 strips.

Zijn dat op dit moment de beste ledstrips die er zijn?

En passen we maar één kleurcode (3000K) toe of meerdere gecombineerd?

[denBoom 39]

4 hours ago, Jakkes said:

Doorgespit, maar niet echt kunnen vinden wat de verschillende leds en drivers zijn. Is deze info ergens?

Een echt duidelijk overzicht van de info staat er niet echt.

Led drivers heb je in 2 soorten. Spanningsgebaseerde drivers (Constant voltage + constant current,  CV+CC, aansluiten in parallel) en stroom gebaseerde (Constant current, CC, aansluiten in serie). De meest gebruikte drivers zijn de HLG en HLG-C drivers van meanwell. Deze zijn beschikbaar in versies van 40 tot 600 Watt. 

De leds zelf komen ook nog in verschillende formaten (COB, quantum boards en strips) De strips zijn het beste voor een goede lichtverdeling. Van samsung zijn er 2 reeksen die zo veel mogelijk licht produceren per strip: samsung F series gen3 (tot 112cm) en samsung H influx. (tot 56 cm) 

2 hours ago, Jakkes said:

Zijn dat op dit moment de beste ledstrips die er zijn?

En passen we maar één kleurcode (3000K) toe of meerdere gecombineerd?

De beste als in hoogste efficiency (lm/watt) zijn de H influx leds. De F series is dan vaak weer handiger om te bouwen door de langere strips.

Ik gebruik alleen 3000K, dit is de meest natuurlijke kleur die beschikbaar is. De microgrowers hebben hier in het verleden veel mee geëxperimenteerd met tl verlichting. Alleen voor een voorgroeihokje zou ik kijken naar hogere kleurtemperaturen.

[Piffer 195]

@jakkes, wwou je nog melden wie het best info heeft op t forum maar hij heeft al geantwoord .

Info die ik van de led shop kreeg;

 Warm wit licht is eigenlijk een samenstelling van verschillende kleuren. Deze cob leds zijn 3000k

 

[Piffer 195]

Ps laatste is het grow spectrum voor cannabis, was te snel met submit...

[Jakkes 223]

Jullie zijn super.

Weten jullie ook welke driver kan dimmen? 

 

[denBoom 39]

Elke HLG driver van meanwell heeft de mogelijkheid om te dimmen ingebouwd zitten. De naamgeving van meanwell drivers is als volgt

bijvoorbeeld "HLG 240H-48 A" of "HLG 240H-C1750 A" of "HLG 480H-36 B"

Serienaam, Aantal watts waar de driver voor geschikt is, Spanning in Volts of stroom in mA, A of B voor ingebouwde of externe dimmer.

 

De A variant van de driver heeft op de driver een soort van stelschroefje (soms 2) met een stukje rubber erop dat je kan gebruiken om de driver te dimmen. Indien je van plan bent om regelmatig te dimmen is dit te vervelend in gebruik

De B variant van de driver heeft de aansluitingen van de dimfunctie op de driver naar buiten gebracht met een extra kabel waar je zelf de dimfunctie regelt door de spanning te veranderen tussen 0 en 10V. (met variabele weerstand of potentiometer, pwm dimmer of externe spanningsbron)

In theorie bestaat er ook een AB variant die beide heeft, maar die ben ik nog niet te koop tegen gekomen. C en D varianten met programmeerbare tijdsfuncties om te dimmen bestaan ook maar die zijn niet particulier verkrijgbaar.

[Jakkes 223]

Dank. Ze vertelde dit in het filmpje ook. Alleen begreep ik het niet helemaal. Nu wel!!

Klopt het dat je driver gewoon iets meer capaciteit (volts of stroom) moet hebben dan de ledbalken samen. Dan werkt het.

En waarom kies je voor een volt of een ampère driver? Ik begrijp dat de ene in serie is en de andere parallel. Maar wat zijn de voor en nadelen. 

[denBoom 39]

Een volt driver (cv+cc) neem je de spanning net iets hoger dan wat je leds nodig hebben. 48 volt driver voor leds die werken op 46 volt. Omdat deze in parallel is aangesloten zal de totale stroom die de driver levert verdeeld worden over alle leds. Dit kan een voor en een nadeel zijn. Voordeel alles blijft werken als er een strip is die het niet (meer) doet. Nadeel, als je te weinig strips hebt krijgen de overgebleven meer stroom dan ze aankunnen en kan het zijn dat deze strips ook stuk gaan. Het concept is voor de meeste mensen gemakkelijker te begrijpen, de + van de driver verbind je met de + van de leds.

Een ampere driver (cc) kijk je naar de ideale stroom per led strip. De stroom zal altijd hetzelfde zijn en door alle leds lopen. Een led zal dus nooit teveel stroom krijgen, maar bij een defect zullen alle leds op die driver stoppen met licht geven. De - van de ene led verbinden met de + van de andere led klinkt voor velen vreemd.

 

Vroeger werden alle leds aangesloten op een stroombron (cc), Een volt driver (cv+cc) is een recentere ontwikkeling en bevat wat extra interne elektronica om op tijd over te gaan van volt regeling naar stroom regeling.

Een ampere driver heeft 1 schroefje (Io) om te dimmen, een volt driver heeft 2 schroefjes (Vo en Io) draai het foute schroefje te veel terug en alles zal tijdelijk stoppen met werken tot je het schroefje terug goed zet.

Soms zijn er ook nog kleine verschillen in wattage, bv een 240 W driver die in cc uitvoering toch net iets meer dan 240W kan leveren.

 

De stroom bij een volt driver (cv+cc) is veel hoger waardoor het vaak nodig is om te werken met 2 verschillende draaddiktes om de leds volgens de regels aan te sluiten.

Edited October 1, 2019 by denBoom

[Jakkes 223]

We komen langzaam op het punt dat ik het begrijp. Mij lijkt een volt-driver beter. Maar stel ik heb een 400 watt driver. Pak ik dan 9x50 watt leds? Zodat ze allemaal zo’n 44 watt krijgen (400 delen door 9). Gaat er een kapot zit hij op 50 watt voor de resterende 8 en is er geen probleem. En als er minder stroom door de leds gaan blijven ze dan nog wel zo efficiënt? Of neemt dit enorm af bij een onjuiste wattage?
 

Andere vraag. Kun je de leds ook digitaal dimmen? Of kan dit alleen met een mechanisch stelschroefje? Ik vind een schermpje met toetsen veel handiger.

Edited October 3, 2019 by Jakkes

[Kees A 1,163]

Ik ben al bij dat ik iets kan aansluiten.

Het 'waarom op die manier' ontgaat me meestal.

Als ik ga bouwen - als - dan vraag ik het nog wel een keertje hier

Koop wel af en toe al wat spulletjes (veelal via Aliexpress) om een frame e.d. in elkaar te zetten.

[Jakkes 223]

Ik kan over het algemeen alles wel aansluiten. Ik begrijp dat goed genoeg ervoor. Maar ik wil juist wel weten waarom, anders koop ik wel een kant-en-klaar systeem. Mijn probleem is juist dat ik echt alles wil weten. Hierdoor duurt alles zo lang voordat ik uberhaubt eens begin. Soms wordt ik zelfs moe van mezelf 

[denBoom 39]

20 hours ago, Jakkes said:

Andere vraag. Kun je de leds ook digitaal dimmen? Of kan dit alleen met een mechanisch stelschroefje? Ik vind een schermpje met toetsen veel handiger.

Technisch kan dat zeker. De B variant van de drivers hebben een externe aansluiting waar je een dimmer op kan aansluiten. Die dimmer kan in principe van alles zijn, een simpele weerstand, een eenvoudige pwm dimmer of een volledige computer zoals een raspberry pi, zolang het maar een signaal tussen 0 en 10V kan doorgeven. Het kan dus ook een schermpje met toetsen zijn, ik heb alleen geen idee waar je dat kan kopen zonder er zelf nog knutselwerk aan te hebben.

20 hours ago, Jakkes said:

En als er minder stroom door de leds gaan blijven ze dan nog wel zo efficiënt? Of neemt dit enorm af bij een onjuiste wattage?

Integendeel, minder stroom betekend juist dat de efficiency toeneemt. Een vuistregel hierbij is dat als de stroom gehalveerd wordt, dan neemt de efficiency met 10% toe. Dus als de leds maar 50% van de stroom krijgen, dan geven ze nog ongeveer 55% licht. Meer leds op dezelfde driver zal efficiënter zijn en een beetje meer licht geven, maar daar staat een (veel) duurdere aanschafprijs tegenover. 

Bij teveel stroom neemt de efficiency af en dat gaat vaak sneller naarmate je dichter bij de maximale stroom komt. Ik zou dus altijd op of onder de nominale stroom van de leds proberen te blijven.

21 hours ago, Jakkes said:

Maar stel ik heb een 400 watt driver. Pak ik dan 9x50 watt leds? Zodat ze allemaal zo’n 44 watt krijgen (400 delen door 9). Gaat er een kapot zit hij op 50 watt voor de resterende 4 en is er geen probleem

Bijvoorbeeld: 480W 48V driver, stroom van 10A te verdelen over het aantal strips

F series 112cm, nominale stroom van 2.24A met als maximum 3.6A

• 6 strips = 1.67 A per strip
• 5 strips = 2 A per strip 
• 4 strips = 2.5 A per strip
• 3 strips = 3.33 A per strip. Het kan nog maar deze situatie kan beter niet te lang bestaan.
• 2 strips = 5 A per strip. Veel te veel

Of 480W 48V driver, stroom van 10A te delen door het aantal strips

H influx 56cm, nominale stroom van 1A met als maximum 1.38A

• 12 strips = 0.83 A per strip
• 10 strips = 1 A per strip
• 8 strips = 1.25 A per strip
• 7 strips = 1.42 A per strip. Dit is al te veel, voor korte tijd gaat dit mogelijk nog zonder schade.

 

[Jakkes 223]

Oké maar die leds zijn niet extreem duur. Dus koop er dus een paar extra en je hebt meer efficiëntie en minder risico bij toevallige uitval van eentje.

Ik heb nu genoeg info om te kijken wat ik nodig heb. Mijn dank is groot

[denBoom 39]

Dat was ook mijn idee, ik heb zelf 6 van de lange strips genomen. Voor een hobby is valt de kostprijs goed mee.

Vergeet niet dat er voor een extra led strip ook een extra aluminium profiel moet komen om de leds te koelen en bevestigen.

[Jakkes 223]

Ik heb een ruimte van 90x120cm. Dus ik dacht aan 7 strips van 112cm (zitten ze ongeveer 13-14cm uit elkaar) of 14 strips van 56 cm. Ik kom dan op een 480 watt op die 1,08 m2, is dat goed?

[denBoom 39]

Dat is zeker genoeg. Ik heb 480w met 6 strips maar dan in een tentje van 120*120 of 1.44m2 en het voelt als een upgrade over hps.

Ongeveer 320W/m2 zou te vergelijken zijn met het licht van een 600w hps. 

[Kees A 1,163]

Er bestaat toch een grafiek waarin je kunt zien dat de hoeveelheid vrucht of groei van een plant toeneemt bij steeds meer licht per cm2?

Maar dat op een gegeven moment die vlieger niet meer opgaat. Of dat dan zelfs de hoeveelheid vrucht zou afnemen.

en ook dat je om nog wat extra procenten meer hoeveelheid vrucht er uit te krijgen, je beduidend meer licht erboven zou moeten hangen.

(Jullie zien het al aan mijn terminologie dat het voor mij nog wat hocus pocus is)

 

Maar dit plaatje zie ik wel eens voorbijkomen als het hier om gaat.

Dus in het begin gaat het (volgens dit plaatje dan) heel snel. En langzaam vlakt die curve af.

Het lijkt of bij 1.500 PPFD de 100% bereikt is.

 

 

Wietefras en DenBoom weten vast of dit een beetje klopt en wat je dan boven een ruimte van 120 x 120 zou moeten hangen om dit te bereiken.

(Ik neem maar effe een ruimte van 120 x 120 omdat die Samsung strips 112 cm lang zijn)

Hier is nog een linkje dat over Meer Licht, Meer Opbrengst gaat.

En nog een link van Sciencedirect

Edited October 3, 2019 by Kees A

[lostchild 1,672]

On 10/2/2019 at 7:19 PM, Jakkes said:

Andere vraag. Kun je de leds ook digitaal dimmen? Of kan dit alleen met een mechanisch stelschroefje? Ik vind een schermpje met toetsen veel handiger.

Hangt van je LED's af (inclusief de driver die je hebt).

De ene manier krijg je een soort van discotent van (pww dimmen) en de ander vraagt wat meer kennis omdat je eea extra aan moet sluiten voordat je digitaal kan gaan dimmen.

DALI Dimmen

[denBoom 39]

Licht specifieke termen zijn ook niet mijn sterkste punt. Fluence heeft hierover een (marketing) stukje geschreven dat helpt om die termen te begrijpen.

 

Vergelijkingen met andere lampen zoals de fluence spydr kunnen wel een redelijk idee geven. Al is het natuurlijk wel zo dat zij hun spectrum nog een beetje aangepast hebben wat de vergelijking vertekend. De spydr lampen zijn gemaakt voor 120*120.

• spydr2x = 345W 
• spydr2i = 630W
• spydr2p = 645W 

High ppf voor deze lampen ligt dus rond de 450W/m2. Wat dit betekend voor een zelfbouw setje, geen idee. Al zijn er geloof ik wel enkele members die aan het experimenteren zijn met high ppf, mogelijk kunnen zij hier meer over vertellen.