Jump to content
  • sanniesshop-banner.gif.d86ea02547aa126c899b25f607244aaf.gif sanniesseeds instagram

BBB

Relais Aansluiten Voor Beginners

Recommended Posts

Ik kom op het forum regelmatig mensen tegen, die problemen hebben met het aansluiten van een relais.

Sterker nog ik kom nog genoeg mensen tegen die zonder relais werken.

 

Dat dit levens/brand gevaarlijk kan zijn, weten we inmiddels allemaal !!!

 

Vandaar dat ik aan de hand van tekeningen duidelijk wil uitleggen hoe je 1 lamp veilig op een relais kunt aansluiten.

Ik doe dit zoveel mogelijk in "Aap, Noot, Mies" & "Jip & Janneke" stijl.

 

 

Let wel dit topic gaat alleen over hoe je het moet aansluiten!

Niet of de bekabeling in je huis er geschikt voor is !! Controleer dit, of laat dit controleren !!.

 

 

 

De schakelmaterialen die we hier gaan gebruiken kun je bij elke growshop kopen, de overige materialen bij elke bouwmarkt.

In deze opstelling gaan we gebruik maken van een 4x No relais 25amp, en een Automatischezekering van 8amp. C karakteristiek

 

De afgebeelde relais, dient puur als voorbeeld, zorg ervoor dat je een goede kwaliteit relais gebruik! bijvoorbeeld ABB, Klockner Moeller, Hager

 

Een klein stukje theorie

 

Soorten Relais

 

No & Nc - Maak & Breek

Hier zul je ongetwijfeld wel eens wat over gehoord hebben.

 

No = Normaly Open

Nc = Normaly Closed

 

Een 4x No Relais

gallery_9381_2898_1110458.jpg

gallery_9381_2898_839629.jpg

 

Als we het relais zouden open maken, dan zou het lijken op een stel wissel van een treinbaan.

Je ziet dat alle 4 de wissels dezefde kant uit staan. (dit staat op het relais aangegeven)

gallery_9381_2898_475909.jpg

Met andere woorden:

 

Als er geen signaalspanning op het relais staat, dan staan de wissels dus open (No = Normaly Open)

Staat er wel een signaalspanning op het relais, dan staan de wissels dicht.

gallery_9381_2898_16355.gif

 

 

 

Nog een voorbeeld van een ander type relais

 

Een 3x No 1x Nc Relais

gallery_9381_2898_17546.gif

Met andere woorden:

 

Als er geen singnaalspanning op het relais staat, dan staan de wissels 1-3-5 dus open (3x No = Normaly Open),

en wissel 7 dicht (1x Nc = Normaly Closed), perfect om als kachelcontact te gebruiken.

 

Staat er wel signaalspanning op het relais, dan staan de wissels 1-3-5 dicht

en wissel 7 open

 

 

 

Voldoende theorie !! wat hebben we nodig om 1 lamp veilig te schakelen ?

 

gallery_9381_2898_849.gif

 

2 geaarde stopcontacten, waarvan 1 stopcontact geen andere gebruikers heeft! (dit moet je dus even in huis uitzoeken).

2 geaarde stekkers

1 schakelklok

1 relais 4xNo 25amp (min. 2x No)

1 Automatische zekering 8amp. C karakteristiek

1 Adereind hulzen, enkel & dubbel (indien men stijf draad gebruikt, kunnen deze vervallen).

1 Electra draad dikte 2,5mm, kleuren: Bruin, Blauw, Groen/Geel

1 Spanningzoeker

1 Vsa

1 Hps lamp

 

 

 

STAP 1

gallery_9381_2898_8613.gif

 

(Op dit stopcontact mogen meerdere gebruikers zitten, omdat de schakelspanning straks zeer laag is).

 

We steken de spanningzoeker in het stopcontact, en houd je duim op de achterkant van de spanningzoeker

Als het lampje brand, dan is dat de "Fase" (zet er een merktekentje bij, en doe dit ook bij je schakelklok).

En nummer het stopcontact & schakelklok 1

 

We steken de schakelklok in het stopcontact, en zetten hem uit.

 

Zet 1 van de 2 stekkers in elkaar en bevestig daar een "bruine" en een "blauwe" draad aan.

en plaats een merktekentje bij de "bruine" aansluiting op je stekker, en nummer de stekker 1.

 

Sluit de "bruine" draad aan op de "A1" en de "blauwe" draad op de "A2" van het relais.

 

Weg gaan Testen !

 

Steek stekker 1 in de schakelklok (merkteken tegenover merkteken)

 

Als je de klok nu "aan & uit" zet, kun je het relais horen schakelen !,....... als je klaar bent met spelen zet je hem weer op "uit"

 

GEFELICITEERD, Je hebt alles goed gedaan !, je relais kan nu schakelen.

 

 

 

STAP 2

gallery_9381_2898_5331.gif

 

Met de spanningzoeker gaan we weer opzoek naar de "Fase" (bruine draad).

Steek de spanningzoeker in het 2e vrije stopcontact, en houd je duim op de achterkant van de spanningzoeker

Als het lampje brand, dan is dat de "Fase" zet er een merktekentje bij, en nummer het stopcontact 2.

 

Op dit stopcontact mogen dus geen andere gebruikers te zitten ! Dus een vrije groep, afgezekerd op 16amp in de meterkast.

 

Zet de overgeleven stekker in elkaar en bevestig daar een "bruine" en een "blauwe" draad aan.

Bevestig bij deze stekker ook een aarde draad "groen/geel". Deze moet lang genoeg zijn om de Vsa te lopen !

Plaats ook hier weer een merktekentje bij de "bruine" aansluiting, en nummer de stekker 2.

 

Sluit de "bruine" draad aan op F, en de "blauwe" draad op N van de automaat.

 

Het geheel ziet er nu zo uit !

gallery_9381_2898_932.gif

 

 

 

STAP 3

gallery_9381_2898_8677.gif

 

Haal nu eerst allebei de stekkers uit het sopcontact!

 

Bevestig een "blauwe" draad op het "contact N uitgang" van de automaat, en sluit de andere kant van de "blauwe" draad aan op "contact 1" van het relais.

 

Bevestig een "bruine draad" op het "contact F uitgang" van de automaat, en sluit de andere kant van de "bruine" draad aan op "contact 7" van het relais.

 

Zet de automatische zekering op "uit"

 

 

Weg gaan weer Testen !

 

Controleer eerst of de schakelklok op "uit" staat.

Steek stekker 2 in het stopcontact 2.

Steek de schakelklok in stopcontact 1, en zet hem "aan" (je hoort het relais nu schakelen).

Zet de automatische zekering op "aan"

 

Zet de spanningzoeker op "contact 7" van het relais (het lampje moet branden).

Schakel de automatische zekering daarna "uit" (het lampje mag niet meer branden).

 

Zet de automatische zekering wederom op aan.

Zet je spanning zoeker op "contact 8" van het relais (lampje brand niet)

Schakel nu de schakelklok aan, zet de spanningzoeker op "contact 8" van het relais (lampje brand).

 

GEWELDIG ! , je gaat als een speer !

 

Het geheel ziet er nu zo uit !

gallery_9381_2898_12056.gif

 

 

 

Stap 4

gallery_9381_2898_1335.gif

 

Schakel alles op "uit" en haal de stekkers uit de sopcontacten !

 

We bevestigen een "bruine" draad op "contact 8" van het relais,

de andere kant van die draad bevestigen we op de "Fase in aansluiting" van de vsa.

(kijk dus even het schema op de vsa na !, dit is per vsa verschillend !).

 

Bevestig een "blauwe" draad op "contact 2" van het relais,

de andere kant van die draad bevestigen we op de "Nul in aansluiting" van de vsa.

Tot slot monteren we de aarde aan de vsa (dit verschilt per vsa, of chassis, of kroonsteen)

 

Het geheel ziet er nu zo uit !

gallery_9381_2898_14514.gif

 

 

 

Stap 5

gallery_9381_2898_6867.gif

 

Bevestig een "bruine" draad op de "Fase uit aansluiting" van de vsa

(kijk dus even het schema op de vsa na !), de andere kant van die draad sluiten we aan op de lamp.

 

Bevestig een "blauwe" draad op de "Nul uit aansluiting" van de vsa

(kijk dus even het schema op de vsa na !), de andere kant van die draad sluiten we aan op de lamp.

Tot slot monteren we de aarde vanaf de vsa (dit verschilt per vsa, of chassis, of kroonsteen), met de reflector.

 

Het geheel ziet er nu zo uit !

gallery_9381_2898_17440.gif

 

 

 

De grote finale !

 

Doe de gordijnen dicht ! want we gaan de lamp testen.

 

Zet de schakelklok op "uit"

Zet de automatische zekering op "uit"

Steek stekker 2 in het stopcontact

Steek stekker 1 in het stopcontact

Zet de automatische zekering op "aan"

Zet nu de schakelklok aan,......Tada !!! , de lamp start op !

 

Bij deze wil ik je als eerste feliciteren met je veilige installatie, en eerste stapjes in de electrawereld.

 

Voor diegene die goed hebben opgelet, zullen zien dat er op het relais nog 2 vrije contacten aanwezig zijn.

Op die contacten kun je eventueel andere dingen laten mee schakelen met je lampen.

 

 

BBB

  • Thanks 1

Share this post


Link to post
Share on other sites

Mooi gedaan!

 

Zeer duidelijk uitgelegd ook

 

 

Guesswho?

Share this post


Link to post
Share on other sites

Geweldig! meer hoef ik er niet over te zeggen!

 

Gr. BleZZzZ

Share this post


Link to post
Share on other sites

:rolleyes:

 

Super! Slechts 1 opmerking: kabel is 2,5 mm :smoke

 

Werk het liefst gewoon met stug draad voor je vaste bekabeling die vermogen doorgeeft. Werk nooit met kroonstenen maar met lasdoppen met stug draad. Het enige soepele snoer wat je nodig hebt is van je klok naar je relais. Daar gaat echter slechts schakelstroom voor het relais overheen, géén vermogen. Wél adereind hulzen gebruiken op soepel snoer.

 

Verder is een 10A zekering onder een 16A zekering niet selectief, wat betekent dat je nooit weet welke zekering er uitknalt als er eentje uitknalt. Om selectief te schakelen zou je officieel een 6A zekering moeten hebben, maar dat kan bij magnetische 600 watt (en zelfs af en toe bij 400 watt) VSA's een probleem opleveren. Neem dan in ieder geval een C karakteristiek zekering (en 8A mag ook nog nét maar zit niet in de gewone reeks zekeringen).

 

Een ander punt is het vaste stopcontact voor je afzuiging etc. Met 3 x 400 watt heb je dan niet veel ruimte meer over, ik zou nooit meer dan 75% van de capaciteit continu gebruiken (dus max. 12 ampere). Het is nog te overwegen om je ventilatiegroep (je vaste afnemers) afzonderlijk te zekeren. Dat is wel veilig maar dan moet je ook zorgen dat je lampen uit gaan als de ventilatiegroep uitvalt. Gelukkig is dat heel simpel: de fase uit je klok gaat naar je relais, de nul sluit je aan op de nul van de zekering van de ventilatiegroep. Als die zekering er dan uitknalt (en deze schakelt zowel fase als nul) dan valt je relais ook automatisch af en gaat je licht uit. Zonder aparte zekering vliegt je meterkastzekering er uit en gaan je lampen ook automatisch uit. Persoonlijk hou ik de zekeringen liever lokaal.

 

3 x 600 watt zou ik afraden.

 

Verder lof lof! Kan ik mooi naar verwijzen in mijn volgende EssensiE artikel en me concentreren op de schema's :D Thanks! ;)

Share this post


Link to post
Share on other sites

Draad dikte en automaat aangepast, en ik heb het schema voor 3 lampen weggehaald. :D

 

Want het topic is uiteindelijk bedoeld om de veiligheid te verhogen. ;)

 

 

 

 

 

En natuurlijk apetrots op m'n 1e sticky :rolleyes:

Share this post


Link to post
Share on other sites

Een erg goede uitleg! :rolleyes:

 

Hiermee zijn veel mensen geholpen. :D

Laten we hopen dat ze nu eerst wat lezen voordat ze beginnen met lampjes aansluiten ;)

 

Groeten, bas

Share this post


Link to post
Share on other sites

Proficiat met je sticky Brammes,.. :rolleyes:

Duidelijk uitgelegd, zelfs ik snap het, kijken of m'n zoon het Jip & Janneke verhaal ook snapt, dan mag hij voortaan aan m'n electra zitten.. ;)

Share this post


Link to post
Share on other sites

top verhaal, is nie allee voor beginners handig. kennis kan aardig wegzakken als je het een poosje niet gebruikt.

Share this post


Link to post
Share on other sites

:rolleyes: Ik dacht ik haal een lamp en steek gewoon de stekker in het stopcontact !

Jemig. Ik heb niet eens een geaard stopcontact in de logeerkamer.

Share this post


Link to post
Share on other sites

hey bbb zeer netjes gedaan ;) ook ik kan het nu volgens mij :D .... ik heb dan weinig tot geen verstand van electra !!!! maar eigenlijk is het ene kwestie van de door jouw genoemde onderdelen halen bij een electra zaak of growshop .... beetje plaatjes kijken en goed de zinnen lezen en het moet te doen zijn :rolleyes:

 

 

gefeliciteerd met je eerste 'terecht' verdiende sticky !!!!

 

greetzzz masteryero

Share this post


Link to post
Share on other sites

Ongelovelijk BBB daar ben je wel even mee bezig geweest. Ziet er zeer strak uit ... ;) Als beginnende kweker (zonder verstand van electronica) zou ik alleen al bij het zien van al die tekeningen last krijgen van klotsende oksels. Op zich zou je post kunnen aanvullen met een tekst in de trant van: 'En voor diegenen die het nu nog niet begrijpen is er nog altijd de stekkerklare Relaiskast die we aansluiten op een geaard stopcontact'. Toch?

 

:rolleyes:

Share this post


Link to post
Share on other sites

helemaal top BBB :rolleyes:

 

Hier kunnen de mensen wat mee !

 

Mooie relais ook ;)

 

Grtz

Share this post


Link to post
Share on other sites

dit had ik nu net nodig BBB

wat, hoe en waarom van de relais

thank's

 

groene groeten

Blackbut

Share this post


Link to post
Share on other sites

gallery_19520_6619_14174.jpghadige kerel ben je en zo duidlijk uitgelegt ik gebruik nu de

 

 

- 1x Schakel relaiskast 2x600w SK2K + kachel kontact relais ingebouwd!

Share this post


Link to post
Share on other sites

BBB super super super dit gaat een hoop veilige schakelboordjes opleveren!!

 

thnks voor de inzet,

en dat er nog vele stickys voor je mogen volgen.

 

groeten,

jarnoz

Share this post


Link to post
Share on other sites

Mensen als je losse modules gebruikt koop dan van het merk Hager dit is wat duurder maar

je hebt wel de beste en veiligste kwaliteit.

Share this post


Link to post
Share on other sites

bedankt voor deze tip doc ik kwam er later pas achter dat er nog betere waren voor die prijs

Share this post


Link to post
Share on other sites

veel gebruikte merken in de tuinbouw zijn ABB en klockner moeller. Deze laatsten hebben zelfs een speciale range assimilatie verlichting relais waarvan de contacten zijn afgestemd op de inschakelpiek van VSA's die kortstondig vele honderden amperes kan zijn.

 

Ik snap ook echt niet dat je voor goedkoper zou gaan. We besteden honderden euro's aan een kweekruimte. Een goed relais kost pak hem beet 35 euri's, dat is peanuts in vergelijking met de rest van je installatie.

Share this post


Link to post
Share on other sites

Whazzup, even een klein vraagje,

 

Je inschakelpiek van je VSA, als die vele honderden ampere's is, kunnen we dan concluderen dat schakelautomaten niet snel genoeg reageren om af te slaan als er een HPS aan gaat, of werkt dit anders ?

 

Kees.

Share this post


Link to post
Share on other sites

dat klopt. Ze hebben een responsetijd en maximale kortsluitstroom. Die wordt uitgedrukt in de karakteristiek. Een "trage" zekering zal er minder snel uitknallen dan een "snelle". Traag = C karakteristiek, normaal huishoudelijk gebruik = B karakteristiek. Voor industriële toepassingen zoals elektromotoren die een zeer hoge inschakelpieken hebben zijn er nog speciale zeer trage zekeringen.

 

Een B karakteristiek zekering zal er sneller uit vliegen dan een C karakteristiek.

Share this post


Link to post
Share on other sites

Selectiviteit gebeurt in 2 stappen namelijk 10 a en 20a en 16a en 25a. Dan heb je selectiviteit. Voor de rest is dit een schitterende fool-proof uitleg, gefeleciteerd BBB :-D

 

EDIT:

Voor VSA's gebruik je over het algemeen C karakteristieken. Voor een (zware) motor gebruik je een D. Dit heeft te maken met de tijd dat deze uitspringt. een C reageert sneller dan een D. Dit komt door de opstartstroompieken. Een VSA geeft een piek ij het opzetten en bij het afzetten. Een elektromotor geeft een hele grote piek ij het opstarten. Maar dat is al verteld geweest. Als je meer (specifiekere) informatie hierover wilt kan ik wel een bladzijde uit men technologie boek inscannen :-D

Share this post


Link to post
Share on other sites

Helder en duidelijk Whazzup, danku!

 

Kees.

Share this post


Link to post
Share on other sites

Tekst komt van het internet:

 

 

Uitleg karakteristiek van een automaat:

 

Een automaat is een beveiligings toestel dat beveiligt tegen overbelasting en kortsluiting en bestaat feitelijk uit 2 beveiligingen.

 

De eerste is een thermische beveiliging, dit is een metalen plaatje wat door de stroom warm word en daarmee het uitschakel mechaniek in werking zet. deze beveiliging is bedoeld voor overbelasting.

Dit is een trage beveiliging omdat eerst het plaatje moet opwarmen.

 

De tweede beveiliging werkt electromagnetisch.

Een stroom door een spoel bedient het uitschakel mechaniek.

Deze beveiliging dient als kortsluitbeveiliging en is zeer snel.

 

Nu de combinatie van beide: de automaat.

 

De waarde 16 Ampere slaat op het thermische deel.

Als er 16A door het plaatje loopt begint het plaatje op te warmen en zal binnen een bepaalde tijd uitschakelen, in dit geval 1 uur en als de stroom groter wordt, wordt de tijd dat de automaat thermisch afschakelt korter.

 

De A/B/C aanduiding slaat op de electromagnetische beveiliging en is gekoppeld aan de amperes.

A=1-5 x Inom

B=5-10 x Inom

C=10-15x Inom

D=15-20x Inom

 

Dus als ik bij een 16a A automaat heb en ik laat er 16A door lopen zal deze thermisch na 1 uur uitvallen, maar de elektromachnetische zal bij 16A - 80A direct aanspreken en de automaat doen afschakelen.

Een B type zal bij dezelfde stroom de automaat ook na 1 uur thermisch uitvallen maar de elekromachnetische pas als de stroom 80-160A is.

 

Waarom 2 beveiligingen.

 

Elk apparaat wat je inschakelt, vraagt heel kort een hele grote stroom, vaak 2 tot 10 keer de stroom die het apparaat vraagt als deze normaal werkt.

Deze grote stroom is geen probleem voor een thermische beveiliging deze is te traag om hierop te reageren. Echter bij een kortsluiting valt een thermische beveiliging niet binnen de norm uit. Dus zetten we voor deze kortsluitingen een elektromagnetische beveiliging, maar deze is weer zo snel dat een apparaat weer niet kan aanslaan, omdat de stroom te snel wordt afgeschakeld.

 

Daarom reken je uit wat de maximale nominale stroom mag zijn in een groep, vervolgens ga je kijken wat de startstroom in die groep is en past daar de karakteristiek op aan, zodat als de groep meer als 16 A gebruikt deze thermisch afgeschakeld wordt en zo je installatie beveiligd wordt en apparaten wel normaal kunnen opstarten.

 

Dus een 16A-B of een 16A-C zullen beide hetzelfde reageren op overbelasting, en verschillend bij kortsluiting en piekbelasting.

Share this post


Link to post
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.


×
×
  • Create New...